Roadtrip zuid-oost Engeland: Winchester

Sinds ze hem tegenkwam in The Last Kingdom is gastblogger Martine totaal gefascineerd door een Oud-Engelse koning: Alfred de Grote. Ze leerde Oud-Engels (inclusief de runen…), las alles van en over Koning Alfred dat los en vast zat en trok door zuid-oost Engeland, op zoek naar sporen van haar held. Voor Reismuts doet ze verslag van deze afwisselende reis, in tekst, muziek en foto’s. Eerder vertelde ze over haar eerste deel van deze reis die door zuid-oost Engeland die startte in Canterbury. Dit bericht is het tweede deel in een serie van vier en hierin neemt ze je mee naar Winchester.

Vanaf Canterbury nam ik de oude Pilgrim’s Way de verkeerde kant op, richting Winchester. Deze leuke, bruisende stad ligt zo’n 100 km ten zuidwesten van Londen. Langs het kronkelende riviertje is het gezellig wandelen. Genieten van de buitenlucht in Winchester doe je in de Dean Garnier Garden. En in de karakteristieke steegjes vind je talloze gezellige pubs en winkeltjes. Zelf ben ik een groot fan van de vele “charity shops”. Daar kun je voor een prikkie allerlei vintage kleding en spulletjes op de kop tikken, terwijl je een goed doel steunt.

Eten & drinken in Winchester

In het oude centrum van Winchester – het gebied tussen Middle Brook Street and High Street – spelen lokale straatmuzikanten vrolijke deuntjes en vind je de markt. Vanuit talloze wit-groen gestreepte kraampjes bieden lokale ondernemers daar hun waren aan: vers fruit, honing, groente, en enorme stukken fudge in allerlei exotische smaken. Sowieso kun je als “foodie” in Winchester goed terecht, bijvoorbeeld voor een zalige (en royaal!) stuk zelfgebakken taart bij Frieda’s Tearoom (6A Parchment Street), herkenbaar aan de groene fiets met bloemen. Sowieso zijn de straatjes hier erg gezellig door de vele bloemen en versieringen, zoals de artistieke straatpaaltjes – herken jij alle beroemde schilderijen erop? Voor de koffieliefhebbers is er the coffee lab, aan The Square, met prijswinnende latte art.

Een andere plek in Winchester waar ik erg heb genoten zit aan de Jewry Straat. Het restaurant heet Koh Tai (en bleek later tot een keten te behoren). Je kunt er allerlei lekkere Thaise curry’s bestellen in kleine hoeveelheden. En aanvullen met andere lekkere hapjes, zoals spring rolls tempura en sweet corn cakes. Ook hier zijn de cocktails een aanrader, Koh Tai is er niet voor niets mee in de prijzen gevallen. Ik proefde Bye Bye Samurai, een variatie op de klassieke Zombie, en Koh Lipe, blauwer dan de Caribische Zee.

Ben je meer iemand voor een Brits biertje, dan kan ik je twee traditionele pubs aanraden. Aan de zonnige kant van het historische plein vind je The Eclipse Inn, in een gebouw uit 1540, helemaal in “Tudor stijl” – wit met bruine balken. Een andere leuke pub is The Royal Oak, vlak achter St George’s Street. Daar kun je lekkere camembert eten of fish & chips of veganistische soep met een bijpassend lokaal biertje.

Ook heb ik in Winchester heerlijk gegeten bij Loch Fyne de andere kant van Jewry Street. Dit wat luxere restaurant is gehuisvest in een prachtig pand uit 1509 en serveert vooral vis en zeevruchten. Hun motto is niet voor niets “Nach urramach an cuan” oftewel: hoe eerbiedwaardig is de zee. Toch kun je er ook goed terecht voor een vegetarische of veganistische maaltijd. En voor lekkere cocktails, bijzondere kazen en zalige desserts – black forest trifle, plum & mixed seed granola crumble, chocolate fondant, crème brûlée, sticky toffee pudding, popcorn sundae. Loopt het water je al in de mond?

Geschiedenis van Winchester

Winchester is ontstaan uit de Romeinse stad Venta Belgarum. Die op haar beurt is ontstaan uit een oppidum uit de ijzertijd. Al in 2000 voor Christus woonden er mensen in dit gebied. En in 200 v.Chr. was het de grootste ijzertijdnederzetting van het huidige Engeland. In de grafheuvels van Wessex zijn de talrijke grafgiften gevonden, waardoor we ook weten dat deze mensen handel dreven. Men vond in en rond graven zoals Bush Barrow (vlakbij Stonehenge) onder meer barnsteen uit de Oostzee, sieraden uit het huidige Duitsland, goud uit Bretagne en dolken en kralen uit het Myceense Griekenland.

Winchester onder de Romeinen

De stad werd in 44 n.Chr. veroverd door de Romeinen en kreeg de naam Venta Belgarum. Belgarum is, zoals je misschien al dacht, een verwijzing naar de Keltische stam van de Belgae die dit gebied toen bewoonden. Het eerste woord – Venta – komt waarschijnlijk van het Brythonische  woord Wentā, dat “stad” of “ontmoetingsplaats” betekende. Maar het kan ook te maken hebben met het woord voor “wit”, omdat de stad is gebouwd op kalksteen. En vanuit de naam “Fort Venta” – Wintan-ceastre – kwam de tegenwoordige naam Winchester. De vorm van de Winchester gaat terug op haar heropbouw in de late negende eeuw, toen koning Alfred de Grote het Romeinse stratenplan verving door een nieuwe indeling om de stad beter te kunnen verdedigen tegen de Vikingen.

Koning Alfred maakte Winchester in de 9e eeuw de belangrijkste stad van zijn koninkrijk Wessex. Dat is niet per se de hoofdstad, trouwens. Historici zijn het erover eens, in het Angelsaksische Engeland was het hof in deze tijd mobiel; er was dus geen vaste hoofdstad. Toch wordt Winchester door historica Catherine Cubitt beschreven als “de voornaamste stad van het West-Saksische koninkrijk”. Na de Normandische verovering (in 1066) verklaarde Willem de Veroveraar dat zowel Winchester als Londen (Westminster) hoofdsteden zouden zijn. En hij liet zich dan ook in beide steden kronen. 

De belangrijkste bezienswaardigheid in Winchester: Winchester Cathedral

De belangrijkste bezienswaardigheid van Winchester is de 11e eeuwse kathedraal. Winchester Cathedral is niet alleen één van de grootste kathedralen van Europa. De kerk heeft ook het langste schip én de grootste totale lengte van alle gotische kathedralen in Europa. Binnen in dit imponerende bouwwerk vind je fraai bewerkte houten ornamenten, bijvoorbeeld in de 14e eeuwse “choir stalls”. Ook vind je er graven van bekende mensen, zoals romanschrijfster Jane Austen. En kunst van de 11e t/m de 20e eeuw.

Verrassend vond ik zelf het standbeeld van Jeanne d’Arc. Datwerd rond 1923 opgericht (nadat de paus haar heilig verklaard had). Extra leuk voor mij, omdat ik op de middelbare school een werkstuk maakte over hoe deze “machtige maagd” in de eeuwen na haar leven werd ingezet door de meest uiteenlopende groepen mensen (maar vooral door Christenen en feministen). Ook heel leuk was het, dat tijdens mijn bezoekje de organist aan het studeren was. Hij of zij speelde live allerlei mooie muziek. Zoals de hymne “O Lord My Soul Convicted”, die in het “Musikalisches Handbuch” uit Hamburg (1690) is opgenomen als “Winchester New”. Dat kan geen toeval zijn!

Een extra bijzondere kathedraal in Winchester

Ik vind het altijd bijzonder om in een Engelse kerk te zijn, maar Winchester Cathedral was extra speciaal. Vanwege de grootte, vanwege de rol in de geschiedenis die deze kathedraal gespeeld heeft en vanwege de tentoonstelling die er te bezichtigen was. Via de 12e eeuwse Winchester Bible en de 17e eeuwse Morley Library liep ik de wenteltrap omhoog naar “Kings & Scribes”. Dat is een uitgebreide en mooi opgestelde tentoonstelling. Aan de hand van opmerkelijke schatten kun je hier vanalles leren. Bijvoobeeld over de (vooral Middeleeuwse) geschiedenis van dit gebied en de centrale rol die Winchester en de kathedraal daarin gespeeld hebben.

Zo zijn er de rijk beschilderde doodskisten. Archeologisch onderzoek heeft uitgewezen dat in deze kisten de overblijfselen zaten van acht koningen, twee bisschoppen en een koningin. Waarschijnlijk koningin Emma, ​​een machtige politieke figuur in het laat-Saksische Engeland. Ze was de dochter van Richard I, hertogin van Normandië en de vrouw van twee opeenvolgende koningen van Engeland: Ethelred en Cnut. (Inderdaad, die Viking uit Netflix’ serie The Last Kingdom.) Emma’s huwelijk met deze Deense koning Cnut zou een liefdesmatch zijn, wat opmerkelijk is in die tijd en context.

Nog meer bezienswaardigheden in Winchester

Ook zeker de moeite waard om te bekijken in Winchester zijn het City Museum, de Great Hall en Wolvesey Castle. In het City Museum, aan The Square, vind je alles over de geschiedenis van Winchester. Vanaf van het handelscentrum uit de ijzertijd via de Angelsaksische glorie tot de laatste reis van Jane Austen én naar de speurtocht naar het stoffelijke overschot van koning Alfred. Ook is er een prachtige maquette van de stad, gemaakt in 1870. In de drie museumgalerijen zie je allerlei interessante opgravingen, hoor je de bijpassende geluiden en kun je spelen met replica’s, kostuums en de grappige computeranimaties.

Leestip: de 6 mooiste roadtrips in Europa

De Great Hall in Winchester

De Great Hall is het enige overgebleven deel van wat ooit een groot kasteelcomplex was. Hij is inderdaad “great”: 33,8 meter lang en 16,7 meter breed. De hal werd tussen 1222 en 1235 gebouwd door Willem de Veroveraar en kostte destijds 500 Pond. In de hal vind je mooi glas in lood en een grote ronde tafel. Inderdaad, de tafel die volgens de legende van King Arthur geweest zou zijn! De ronde tafel is ongeveer 800 jaar oud en heeft een diameter van 5,5 meter. Henry VIII (1509-1547) gaf opdracht om de tafel in de huidige uitvoering te schilderen. Met koning Arthur aan het hoofd en de 24 ridders rond de tafel.

Loop vanuit de Great Hall vooral ook even naar buiten, naar de prachtig sprookjesachtige tuin. Met een beetje fantasie kom je daar Lancelot en Guinevere nog tegen! De museumwinkel verkoopt leuke cadeautjes voor het thuisfront, zoals houten oefenzwaardjes en grote pluche drakenknuffels.

Wolvesey Castle in Winchester

Last but not least was ik enorm onder de indruk van Wolvesey Castle. Dat is een kasteelruïne op loopafstand van de kathedraal in Winchester. Wolvesey werd in de 12e eeuw gebouwd door Henry of Blois (de broer van King Stephen). Rijen stenen muren en bogen hebben de tand des tijds doorstaan. En je kunt hier vrij struinen door wat in de middeleeuwen het paleis van de bisschop van Winchester was. Zo kun je je voorstellen hoe indrukwekkend het moest zijn geweest voor reizigers. Zij zagen Wolvesey immers in de verte opdoemen. In het midden van Wolvesey vind je de eetzaal, waar de grote, luxueuze banketten plaatsgevonden hebben. En achteraan, in het oosten, een klein bijgebouw dat de keuken geweest moet zijn. Daar werd in 1554 het huwelijksdiner bereid voor de trouwdag van koningin Maria l van Engeland en Filips II van Spanje.

Veel te snel was mijn tijd in Winchester alweer voorbij, maar ik zal er zeker nog eens terugkomen! Voor nieuwe tentoonstellingen in de Cathedral en het City Museum. Ook om het militair museum te bekijken en te wandelen naar het Hospital of Saint Cross, Winnall Nature Reserve en het Science Centre (een soort NEMO). To be continued…

Wat Martine leerde over Alfreds connecties met Winchester vind je hier.

Ook deelt Martine weer een leuke eigen toegift, kijk en luister maar mee!

Hou je van stedentrips vol historie? Wat dacht je dan van Rome, Boedapest of Trier. Of kijk op de pagina met alle citytrips voor meer inspiratie.