Terwijl de veerdienst ons rustig naar de overkant van de brede rivier De Lek brengt, zie ik het stadje Schoonhoven dichterbij komen. Als eerste zie ik de eeuwenoude Veerpoort. Verder zie ik twee interessante oude torens boven de daken van de huizen uitsteken. Schoonhoven is nog vrij onbekend als bestemming voor een dagje weg of een weekend weg. Maar het eerste aanzicht belooft veel goeds. Dit wordt een verrassend leuk weekend, ik voel het. Schoonhoven staat bekend als de Zilverstad. Maar ze blijkt naast die rijke historie van zilver nog veel meer te bieden! In deze citygids deel ik alle tips met je.
Drie dagen dompelde ik me onder in al het moois, interessants, leuks en lekkers dat Schoonhoven te bieden heeft. De stad met een kleinschalig karakter heeft alle ingrediënten voor een verrassend weekend weg met vriendinnen of met je partner. Ook wanneer je als gezin met kinderen gaat, is er vanalles leuks te doen en te zien in Schoonhoven. Dat vertel ik je verderop in dit artikel.
Schoonhoven Zilverstad
In de 14e eeuw gaven kasteelheren opdrachten aan zilversmeden voor het maken van zilveren voorwerpen en sindsdien heeft de stad zich ontwikkeld tot hèt centrum voor zilverambacht en – kunst van Nederland. Schoonhoven is het thuis voor de enige zilvervakopleiding in Nederland en voor het Nederlands Zilvermuseum. Daarnaast vind je door de hele stad verschillende ateliers, galeries en werkplaatsen van goud- en zilversmeden.
Goudsmid, zilversmid, hoe zit dat?
Een goudsmid werkt ook met zilver. Maar hoe zit dat dan met de naam? Van vroeger uit worden de ambachtslieden die huishoudelijke voorwerpen van zilver maken zilversmeden genoemd. Dat is waar de stad Schoonhoven door is gaan floreren. Een goudsmid werkt evengoed met zilver. Maar hij of zij maakt geen voorwerpen, maar sieraden. Dus in Schoonhoven vind je zowel zilversmeden als goudsmeden.
Zilver bekijken in Schoonhoven
Dè plek om Nederlandse collecties van zilver te bekijken is het Nederlands Zilvermuseum (Kazerneplein 4). Op drie verdiepingen wandel je langs eeuwenoude kunst en meestal zijn er twee verschillende hedendaagse collecties tentoongesteld. Het leuke is dat van de oude voorwerpen ook uitgelegd wordt waarom of hoe die gebruikt werden. Wist je bijvoorbeeld dat parfum honderden jaren geleden in zilveren doosjes werd bewaard?
Op de derde verdieping vind je een werkatelier waar kinderen hun eigen sleutelhanger of ketting mogen maken. Net als een echte smid! Op de begane grond zie je professionele smeden aan het werk. Neem ook daar een kijkje en maak gerust een praatje. Zo ontdek je weer nieuwe dingen over het ambacht. De smid legde ons uit dat je niet persé een supervaste hand nodig hebt, maar dat je vooral bepaalde greeptechnieken goed in de vingers moet hebben. Leuk om te zien en te leren. Entree voor het museum kost 9,50 Euro per volwassene. Kinderen zijn gratis.
Een andere manier om het mooie zilver in de stad te bekijken is om een kijkje te nemen in een van de vele galeries en boutiques. Te beginnen bij Meesters van de Zilverstad. Deze galerie biedt collecties van verschillende smeden die aan de vakschool in Schoonhoven zijn opgeleid. Je vindt deze galerie in De Veerpoort (ingang aan de zijkant) en het is vrij toegankelijk (wel met trappen). Verder kun je je ogen uitkijken bij de mooie winkel van Marjon Kappers vol handgemaakte bijzondere sieraden (Haven 10). Naast dat de sieraden bijzonder mooi zijn, is het ook een hele leuke dame die bevlogen over haar ambacht vertelt. En loop ook binnen bij Rikkoert, het grootste zilverhuis van Nederland dat al meer dan 140 jaar bestaat (Haven 1-13). In de etalages vind je ook “tweedehands” zilver, oftewel oude maar leuke dingen.
Door de Zilverstad wandelen
Verder zie je op verschillende plekken in de stad bijzondere punten van herkenning als Zilverstad. Zo hebben de straatpaaltjes een zilveren bol. En als je goed naar de historische panden kijkt, ontdek je verwijzingen. Veel duidelijker is de Silver Walk of Fame. Door de stad verspreid liggen 80 tegels met een zilverkleurig meesterteken. Het meesterteken is de handtekening van de smid. Je vindt de tegels voor hun (voormalige) woning of werkplaats.
Vind je zilver ook zo interessant? Plan je bezoek kaan Schoonhoven dan met Pinksteren. Tweede Pinksterdag is namelijk de Nationale Zilverdag met allerlei feestelijke activiteiten.
Winkelen in Schoonhoven
Een van de grootste verrassingen tijdens een weekend weg in Schoonhoven is dat je er ontzettend goed en leuk kunt winkelen! Behalve de HEMA en Kruidvat heb ik geen grote ketens gezien en alleen maar unieke winkels, leuke boutiekjes en conceptstores bezocht. Love it! Ik ga een greep uit alle leuke winkels in Schoonhoven met je delen met de adressen erbij.
Zilver shoppen
Eerder noemde ik al Marjon Kappers voor handgemaakte sieraden en de grote juwelier Rikkoert, beide aan de Haven. Door de hele stad vind je winkels met sieraden. Kijk bijvoorbeeld ook eens bij het kleinste winkeltje Atelier Q (Veerstraat 1c).
Leuke boutiekjes
Wanneer je van de Veerpoort de stad in wandelt, loop je vervolgens langs L.O.I.C. Conceptstore (Tol 12). Alleen al voor de macarones moet je echt even hier langs. Verrukkelijk! Die eet je daar met een goede kop koffie of neem je mee naar huis. Verder vind je er originele dingetjes, servies, mode, spullen voor kinderen, eigenlijk alles trekt je aandacht. Alle andere winkels zitten met name aan de Haven en in de Lopikerstraat, de hoofdwinkelstraat van Schoonhoven. GreenPicnic Shop (Haven 55) is zo’n winkel waar je ook allerlei leuke dingen vindt die je allemaal wilt kopen, voor jezelf of als kado. De winkel staat vol duurzame producten, met name servies voor thuis of om mee te nemen. In Pand96 (Koestraat 96) zijn de vintage meubelstukken een lust voor je oog. Alle meubels knappen moeder en dochter zelf op en verkopen ze voor een eerlijke prijs.
Lekkere winkels
Lekkernijen shop je bij Bij Sophie Delicatessen (Lopikerstraat 30). Je vindt er o.a. regionale kazen, zelfgebrande noten en Argentum bier dat ook in Schoonhoven gebrouwen wordt. Lekker voor jezelf en een pakketje is leuk als geschenk. Ben je een wijnliefhebber, dan moet je naar Wijnkoperij Huub Oostendorp (Albrecht Beijlinggracht 44). Dit is een van de grootste wijnwinkels in Nederland met een enorm uitgebreid assortiment. De wijnen in de winkel zijn gesorteerd op kleur en op land. In de kelder worden de meest bijzondere wijnen bewaard. Ik had het geluk een rode Italiaanse wijn te vinden van mijn geboortejaar 1982! Die open ik op mijn veertigste verjaardag, ik ben nu al heel nieuwsgierig. De wijnwinkel ligt net buiten het centrum. Maar mocht je een aantal flessen willen kopen, je kunt er gratis voor de deur parkeren. Of eventueel bestellen via de webshop.
Shoppen in Schoonhoven
De winkel Ingeblikt (Dam) vond ik van buiten niet persé bijzonder, maar je moet echt naar binnen. Want ook hier hebben ze allerlei leuke spullen te koop. De Kaardebol (Haven 64) is een fleurige bloembinderij waar je van de buitenkant al blij wordt. Taft & Tule (Haven 12) is trouwens ook leuk voor windowshopping. In de etalage vind je schitterende trouwjurken. Voor trendy damesmode en hebbedingetjes ben je aan het goede adres bij Allure (Haven 45). Mannen en vrouwen kunnen voor mode en sneakers terecht bij Streakers (Dam 4A).
Ik weet zeker dat ik nog enkele leuke winkels niet genoemd heb, zoals een aantal boutiekjes in de Lopikerstraat. En de barbershop / tattooist die net in die straat is gevestigd. Je moet gewoon echt een dag zelf in Schoonhoven gaan winkelen!
Eten en drinken in Schoonhoven
In Schoonhoven vind je geen groot plein vol met horecazaken en terassen. In plaats daarvan is de horeca verspreid door de stad te vinden. Dat vind ik juist ook weer heel leuk, want zo kun je al wandelend of shoppend een keer ergens een koffie doen of lunch kiezen.
Lekkere koffie
De lekkerste koffie in het centrum drink je bij Basta Coffee (Voorhaven 1). De shake ijskoffie vergeet je nooit meer! Ook hebben ze verschillende lekkere taarten en een lunchkaart. Ben je op de fiets in Schoonhoven? Fiets dan door naar Fausto (Lekdijk Oost 3). Dit wielrennerscafé vind je bij Stadscamping Schoonhoven. Zij schenken allerlei soorten koffie. De flat white daar is de lekkerste ever met goede loddige melk.
Lunch en diner in Schoonhoven
Voor lunch en diner heb je verschillende mogelijkheden. Rivero Schoonhoven is bij de veerdienst aan de Lek gelegen en heeft dan eigenlijk wel het mooiste uitzicht van de stad. Het is hier vaak druk, dus reserveer op tijd. Wij grepen steeds mis helaas. Meerdere mensen in Schoonhoven heb ik om tips gevraagd en iedereen is laaiend enthousiast over Brasserie Springer (Opweg 2a). Ik begrijp wel waarom! We hebben er gelunchd en het was voortreffelijk. Het leuke is dat ze de lunch doen met Stichting Dagbesteding. En toch is de kwaliteit echt hoog. Het diner wordt door een andere vaste ploeg gedaan. Met de gerechten op de dinerkaart heeft Springer de gouden poppepel gewonnen. Ondanks de prestigieuze prijs is het restaurant gewoon prettig toegankelijk. Ik ga graag nog eens terug om hier van een culinair avondje te genieten.
Ook hebben we bij restaurant Lekkerr (Haven 14) gegeten. De kaart is goed, de prijs iets boven gemiddeld. Eetcafé de Waag (Dam 9) zit in de voormalige waag, een prachtig monumentaal pand en heeft een fijn buitenterras midden in de stad. Voor een eenvoudige lunchhap op het terras zit je bij de Blauwe Duif (Dam 3) prima. Hou je van burgers? Fausto verandert in de avond in Dame (Lekdijk Oost 3) en heeft verschillende lekkere burgers op het menu.
Bezienswaardigheden in Schoonhoven
Naast de rijke historie van zilver in de Zilverstad en alle winkels en horeca is er nog meer te zien en beleven in Schoonhoven.
Zo zijn er een aantal monumentale gebouwen de moeite waard om te bezoeken. Allereerst de Veerpoort (Wal 3). Deze 17e eeuwse poort bood vanaf de Lek toegang tot de stad en dankt zijn naam aan de veerverbinding met de overkant. Dit is de enige poort in Schoonhoven die bewaard is gebleven; de andere vier zijn helaas verdwenen. De namen op de poort verwijzen naar de burgermeesters van de tijd van de bouw. De deuren van de poort gingen dicht bij hoogwater, om Schoonhoven zo te beschermen. In de ruimte bovenin de toren woonde vroeger de poortwachter. Tegenwoordig vind je daar de Galerie Meesters van de Zilverstad.
De Bartholomeüskerk, ook wel de Grote Kerk (Haven 84) genoemd, is ook een van de bezienswaardigheden in Schoonhoven. De kerk dateert waarschijnlijk terug tot de 13e eeuw! De bijzondere toren is door de jaren heen scheef gaan staan. In de 20e eeuw zijn er zestig betonpalen nodig geweest om het omvallen van de toren te voorkomen. Sindsdien staat de toren zo’n anderhalve meter uit het lood.
Ook mooi is het Stadhuis (Haven 37). De toren van het Stadhuis springt eruit met haar carillon van 50 klokken. Het gebouw vindt haar oorsprong in de 15e eeuw. Van de originele gothische bouwstijl is door renovatie helaas niet veel meer te herkennen. Desondanks is het een interessante bezienswaardigheid in Schoonhoven.
Verder is er een Edelambachtshuys (Haven 13) dat tegenwoordig door juwelier Rikkoert in gebruik is, maar daarvoor verschillende functies heeft gehad. Oorspronkelijk was het witte pand een koopmanshuis uit de 17e eeuw. Ruim 200 jaar later werd het aangekocht en tot synagoge verbouwd voor de Joodse gemeenschap in Schoonhoven. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd het interieur door de Duitsers vernield en op twee na werden alle Joden uit Schoonhoven vermoord. Na de oorlog is het pand door het Gilde St Eloy in gebruik genomen als Edelambachtshuys.
De oude Waag (Dam 9) is tegenwoordig in gebruik genomen door het gelijkname restaurant, net zoals zoveel wagen in Nederland. De rood-zwarte kleuren op de grote deuren zijn zoals de Waag ooit was terwijk de handelslieden hun handel lieten wegen.
Schoonhoven was ooit een belangrijke vestingsstad en onderdeel van de Oude Hollandse Waterlinie. Ooit was de stad dan ook omringd met vestingswallen. Die zijn tegenwoordig grotendeels verdwenen en hebben ruimte gemaakt voor andere gebouwen. Hier en daar zie je nog overblijfselen, zoals een kanon en een kegelvormige pilaar wanneer je op de fietsroute tussen de Stadscamping en het centrum wandelt.
Overnachten in Schoonhoven
Schoonhoven is kleinschalig en dat zie je ook in de mogelijkheden voor overnachten in Schoonhoven. Heerlijk vind ik dat! Niks geen grote hotels. Wel zijn er verschillende B&B’s in de stad. Het allerleukste is toch wel Stadscamping Schoonhoven (Lekdijk Oost 3). De stadscamping ligt net buiten het centrum, waardoor het er heerlijk rustig is. De eigenaren zijn een aantal jaren geleden begonnen met Fausto in het centrum (waar sinds dit jaar Basta Coffee zit) en zijn sinds dit jaar verhuisd en uitgebreid naar de stadscamping. Naast kamperen met je eigen caravan, tent of camper kun je hier ook overnachten in een vrolijk Tiny House of stoere safaritent. Bijna alle plekken hebben uitzicht op de rivier de Lek. En aan de westkant van de camping zie je ook de veerdienst heen en weer gaan en heb je uitzicht over de jachthaven.
In de twee safaritenten kun je met vier personen overnachten. Er zijn twee eenpersoonsbedden (die je gezellig tegen elkaar aan kunt zetten) en een stapelbed in een apart compartement van de tent. De keuken is volledig ingericht en zowel binnen als buiten heb je een zithoek. Het sanitairgebouw met toiletten en douches is naast de safaritenten. Tegen betaling kun je er trouwens ook de was doen.
Op de camping vind je dus Fausto voor koffie en lunch en zijn Dame voor goede burgers. Er is een overdekt terras bij en een speeltuin. Het fijne van de speeltuin is dat er maar één ingang is en die is bij het terras. Zo kun je zelfs jonge kinderen dus rustig lekker zelf laten schommelen of in de huisjes klimmen.
Schoonhoven met kinderen
Ook als gezin met kinderen is een weekend weg naar Schoonhoven super leuk! Op verschillende plekken is er vermaak voor kinderen. Zo vind je een speelhoek in koffiebar Basta Coffee en bij restaurant Lekkerr. Er zijn winkels met kidsmode zoals Spetters4Kids (Lopikerstraat 17) en in dezelfde straat vind je een spelletjeswinkel. In het Nederlands Zilvermuseum kunnen kinderen ervaren hoe het is om smid te zijn en zelf iets leuks van zilver maken.
Verder vind je net buiten het centrum het openluchtzwembad ’t Wilgerak met drie baden en een zonneweide. En in het Springerpark in het noorden van de stad kun je fijn wandelen en picknicken in het gras terwijl de eendjes om je heen scharrelen.
Weekend weg Schoonhoven
Schoonhoven Zilverstad is kleinschalig, maar heeft zoals je leest enorm veel te bieden. Genoeg om makkelijk een weekend mee te vullen. En dan hebben we het nog niet eens over de omgeving gehad, zoals het kleinste vestingstadje Nieuwpoort en de vele fietsroutes die door de mooie natuur langs Schoonhoven lopen.
Ik heb tijdens ons verblijf in Schoonhoven enorm genoten. Naar hartelust gewinkeld, fijn door de stad gestruind, vanalles over zilver geleerd en heerlijk gegeten.
Dit bericht is in samenwerking met Reismuts tot stand gekomen. Ik was op uitnodiging in Schoonhoven Zilverstad.
