Steeds meer Nederlanders kiezen voor een autovakantie naar het buitenland. Niet gek, want reizen met je eigen auto geeft vrijheid, flexibiliteit én je kunt veel meenemen. Ik hou er ook van en over een paar weken gaan wij ook weer met de auto op vakantie. Goed voorbereid op autovakantie gaan voorkomt een hoop stress onderweg. In dit artikel geef ik je een uitgebreide checklist voor je autovakantie, inclusief al mijn tips voor tol en vignetten, autoverzekering, routeplanning en alles dat je moet weten over file rijden.
Autovakantie voorbereiden: begin met een goede auto check
Een veilige en ontspannen autovakantie begint met een technisch in orde zijnde auto. Hoor je iets geks? Brandt er een lampje? Rijdt ‘ie niet helemaal lekker? Plan dan nog even voor vertrek een controle bij de garage. Check anders zelf ook nog een aantal punten. Controleer het bandenprofiel en de bandenspanning, het oliepeil en de koelvloeistof. Kijk ook meteen of er voldoende ruitenvloeistof is. En vergeet de airco niet; een goed werkende airco is onmisbaar tijdens lange autoritten in de zomer. En rij je met een caravan of vouwwagen erachter, zorg ook dat die in prima staat is voor je vakantie.
Denk ook aan wat je als reserve voor de auto mee wilt nemen. Bijvoorbeeld een reservewiel of thuiskomer (met krik!), een gevarendriehoek, veiligheidshesjes voor alle inzittenden (in veel landen verplicht, lees alles over de verplichtingen in Europese landen), reservelampjes en een EHBO-kit. Is jouw auto al wat ouder? Voor de zekerheid kun je ook een fles koelvloeistof in de auto leggen, voor het geval je onderweg met een warmgelopen motor te maken krijgt.
Je verzekering onder controle
Naast alle technische checks is het handig ook even je autoverzekering onder de loep te nemen. Meestal biedt deze wel dekking in het buitenland, maar misschien niet alle landen. Kosovo is op veel standaard groene kaarten uitgesloten. En rij je met een leaseauto, dan zijn er misschien wel beperkingen in je leasecontract. Mocht je je daar niet aan houden en er gebeurt iets vervelends, dan kan de verzekering dekking weigeren.
Het laatste wat je wilt is pech onderweg. Echt een domper voor je vakantie. Dan hoop je weer snel onderweg te kunnen zijn en je autovakantie te vervolgen. Daar is een aanvullende reisverzekering met pechhulp in Europa voor aan te raden. Zo ben je verzekerd van hulp bij autopech, ook in landen waar je de taal niet spreekt. Zorg dat je het telefoonnummer van de alarmcentrale bij je hebt en bewaar het Europees schadeformulier op een plek waar je er snel bij kunt.
Mentale voorbereiding op je autovakantie
Je staat vaak stil bijn je auto en alle benodigde papieren en verzekeringen, maar minstens zo belangrijk is je mentale voorbereiding op je autovakantie in de zomer. En daarmee bedoel ik je route, maar ook hoe jij erin zit. Zorg dat je uitgerust op pad gaat. ’s Nachts rijden kan prettig zijn om drukte op de wegen te vermijden. Maar ga dan wel op tijd naar bed, zodat je niet bek-af achter het stuur zit. Zie je autovakantie als onderdeel van je vakantie en ga er zo ontspannen mogelijk in. Ligt je bestemming tien uur rijden verderop? Reken extra tijd, voor files, maar zeker ook voor pauzes. En beslis tot waar (in welke staat van moeheid) je doorrijdt of toch besluit onderweg te overnachten. Oh ja, en stem met je medepassagiers af, wel zo gezellig.

Documenten & regels per land: tol, vignet en milieustickers
Voor veel Europese landen heb je aanvullende documenten of stickers nodig. Regel deze ruim voor vertrek. Voor landen als Frankrijk, Spanje en Italië is het handig om een tolbadge of tolpas mee te nemen, zoals Bip&Go. Daarmee rijd je zonder oponthoud langs de tolpoorten. En de rekening krijg je later. Geen gedoe met kleingeld of onhandig parkeren langs de poortjes om je geld of je bankpas aan te bieden. In de zomermaanden vind je vaak kortingen op aanschaf van een tolbadge, bijvoorbeeld x periode gratis. Handig voor tijdens je vakantie, als je het verder toch niet nodig hebt.
Voor Zwitserland, Oostenrijk en Slovenië zijn digitale vignetten verplicht, die je online kunt aanschaffen. Duitsland en Frankrijk hebben milieustickers die toegang geven tot bepaalde steden en zones. De Franse Crit’Air sticker is te bestellen via de officiële website, net als de Duitse Umweltplakette. Kijk goed naar de prijs die je op internet vindt. Er zijn veel “tussen-websites” die extra geld vragen voor het verstrekken van de vignetten. Onzin natuurlijk. ANWB is wel een betrouwbare website.
Paklijst voor onderweg: wat moet er mee op autovakantie?
Een goede voorbereiding onderweg betekent dat je ook alles bij hebt dat je nodig kunt hebben. Zorg allereerst voor voldoende eten en drinken voor onderweg, zoals snacks, broodjes en flessen water. Ga je met hoge temperaturen de auto in, leg dan een fles met water de avond ervoor in de vriezer zodat het extra koud is (niet helemaal vullen, dan klapt de fles). En leg het eten en drinken op een plek waar je makkelijk bij kunt. Stel dat je in een file komt, dan is het veiliger om niet uit te hoeven stappen voor extra eten of drinken.
Neem ook praktische spullen mee zoals een paraplu – die kan dienst doen bij regen en als parasol bij veel zon. Niet te hopen, maar stel je komt met stukken te staan langs de kant, dan is met een paraplu wat schaduw creëren toch wel erg fijn. En ook al verheug je je op zomerse temperaturen tijdens je zomervakantie, denk ook aan een vest of jas voor als het kouder wordt in de bergen. Om de zon uit de auto te weren kun je een kussensloop of laken meenemen en tussen de ramen klemmen tegen de zon.
Zorg dat je telefoon volledig is opgeladen voor vertrek en neem een opgeladen powerbank mee. In geval van pech werkt het opladen via de auto vaak niet meer. Sla belangrijke noodnummers op in je telefoon en houd ze bij de hand, stel dat je ergens terecht komt zonder WIFi. Dat geldt ook voor je route. Niets gaat boven een good old wegenkaart. Of download je route via Google Maps offline. Heeft je auto een ingebouwde navigatie? Check ook even of die up-to-date is. Kijk bij het bepalen van je route goed of je tolwegen wilt vermijden of niet, zodat je instellingen goed staan.

Alles over filerijden: hoe overleef je vertraging op zwarte zaterdagen?
Voor wie in de zomer naar Italië, Frankrijk of Oostenrijk rijdt, zijn files vaak onvermijdelijk. Zeker als je op zaterdag vertrekt in juli of begin augustus. De zomer blijkt ideaal te zijn voor wegafsluitingen met drukte, omleidingen en extra reistijd als gevolg. Tijdens topdagen ontstaan er regelmatig onvoorziene files, vooral bij knelpunten zoals de Gotthardtunnel of de Brennerpas. Wie in de weekenden van de zomervakantie vertrekt, weet vrijwel zeker dat hij in de file komt te staan.
Wil je de drukte vermijden, kies dan bij voorkeur voor vertrek op maandag, dinsdag of woensdag. Of kies voor alternatieve routes, meer binnendoor en maak en een extra mooie tocht van. Toch in de file terechtgekomen? Zie het dan als onderdeel van de reis en wees goed voorbereid.
Voorbereid de file tijdens de zomervakantie in
De allerbelangrijkste tip voor de voorbereiding: bekijk voor vertrek de actuele verkeersinformatie en controleer waar files worden verwacht. Gebruik navigatieapps zoals Google Maps of Waze, die je real-time op de hoogte houden van vertragingen. De Gotthard Tunnel heeft zelfs een eigen app waarmee je precies kunt zien hoe lang de wachttijd is, of de tunnel open is en of je beter via de pas kunt rijden. Ook al keek je een paar uur voor vertrek nog, de situatie kan en zal tijdens de zomervakantie op de weg echt snel veranderen. Dus zorg dat je steeds actueel bij blijft.
Zodra je in een file terechtkomt, is veiligheid het allerbelangrijkst. Zet je gevarenlichten aan zodra je merkt dat het verkeer fors langzamer gaat rijden. Zo waarschuw je achteropkomend verkeer. Het meest veilig is om de gevarenlichten aan te laten tot er meerdere auto’s achter je staan. Jouw lichten waarschuwen dan meerdere bestuurders, wat de kans op een kettingbotsing kleiner maakt.
Houd rekening met motorrijders en hulpdiensten die tussen de rijstroken doorrijden. Ga daarom zo ver mogelijk naar de buitenzijde van je rijstrook en blijf in de auto zitten voor je eigen veiligheid. Probeer je eigen rijstrook aan te houden en wissel niet onnodig van baan. Naast dat het echt zelden helpt met sneller rijden, veroorzaakt het ook onrust en frustratie bij andere weggebruikers. (Of bij medepassagiers in de auto, haha.) Houd voldoende afstand tot je voorganger, maar niet overdreven veel. En let erop dat de bestuurders in ieder land andere gewoonten hebben. In Duitsland is mijn ervaring dat bestuurders vrij keurig in de file wachten en je ook laten ritsen, terwijl in Frankrijk het volgens mij meer ieder voor zich is.
Blijf alert, ook als het lijkt alsof de file voorbij is. Dat is na een ongeval of wegafsluiting vaak wel het geval. Maar soms is het over een langer traject gewoon op meerdere plekken flink druk. Vaak ontstaat er vlak na een file opnieuw vertraging, omdat bestuurders te snel optrekken en vervolgens weer moeten remmen.
Muurvast tijdens je zomervakantie
Wordt je motor te warm in de file? Zet dan de airco uit om de motor te ontlasten. Zet je ventilatie op de hoogste stand en op de warmste temperatuur: dit helpt de motor om zijn warmte kwijt te raken. Je ramen mogen wel open hoor, zodat het niet compleet een sauna in je auto wordt. Zodra je stilstaat, zet dan ook de motor uit, zodat die verder kan afkoelen. De ventilator blijft meestal doordraaien.
Ben je moe geworden van het filerijden, neem dan op tijd even pauze. En rij vooral niet op je tandvlees door, zeker als je nog een heel stuk te gaan hebt. Stop bij een parkeerplaats, strek je benen, eet en drink wat en doe eventueel een korte powernap. Het is belangrijker om veilig aan te komen dan om zo snel mogelijk op je bestemming te zijn. En helaas, met een file gaat het gewoon niet zo snel.
Klaar voor een veilige en ontspannen autovakantie
Een goede voorbereiding maakt het verschil tussen gestrest of ontspannen vertrekken. Met deze autovakantie checklist ben je goed op weg. Of je nu naar Zuid-Frankrijk, Italië of de bergen van Oostenrijk rijdt, met een beetje planning begint jouw vakantie al in de auto.